Passive Voice (Edilgen Cümleler)
Türkçe’de olduğu gibi özne-yüklem ilişkisine göre fiiller etken-edilgen çatılı fiiller şeklinde ikiye ayrıldığı gibi ingilizcede de active voice(etken) - passive voice(edilgen) şeklinde ikiye ayrılmaktadır. Çoğu öğrencilerin karmaşık bir konu olarak gördüğü bu konu düzenli olarak pratikle üstesinden gelinebilecek bir gramer konusudur. Bu konuyu öğrenebilmek için etken ve edilgen cümleler arasındaki farkı iyi kavramamız gerekiyor.
Active-Passive Voice karşılaştırmalı tamamını bir tabloda görmek için tıklayınız.
Zamanlara Göre Passive/Active Voice Kalıpları
ACTIVE | PASSIVE |
1. Present Simple Tense | |
She cleans the house. (O evi temizler.) |
The house is cleaned. (Ev temizlenir.) |
S + V + O | S + am / ise /are + V3 |
2. Present Continuous Tense | |
She is cleaning the house. (O evi temizliyor.) |
The house is being cleaned. (Ev temizleniyor.) |
S + am / ise /are + Ving + O | S + am / ise /are + being + V3 |
3. Present Perfect Tense | |
She has cleaned the house. (O evi temizledi.) |
The house has been cleaned. (Ev temizlendi.) |
S + have / has +V3 + O | S + have / has + been + V3 |
4. Past Simple Tense | |
She cleaned the house. (O evi temizledi.) |
The house was cleaned. (Ev temizlendi..) |
S + V2 + O | S + was / were + V3 |
5. Past Continuous Tense | |
She was cleaning the house. (O evi temizliyordu.) |
The house was being cleaned. (Ev temizleniyordu.) |
S + was / were + Ving + O | S + was / were + being + V3 |
6. Past Perfect Tense | |
She had cleaned the house. (O evi temizlemişti) |
The house had been cleaned. (Ev temizlenmişti.) |
S + had + V3 + O | S + had + been + V3 |
7. Future Simple Tense | |
She will clean the house. (O evi temizleyecek.) |
The house will be cleaned. (Ev temizlenecek.) |
S + will + V1 + O | S + will + be + V3 |
8. Going to Future Tense | |
She is going to clean the house. (O evi temizleyecek.) |
The house is going to be cleaned. (Ev temizlenecek.) |
S + am / is / are + going to + V1 + O | S + am / ise /are going to + be + V3 |
9. Modals | |
She can clean the house. (O evi temizleyebilir.) |
The house can be cleaned. (Ev temizlenebilir.) |
Bütün modallar için geçerlidir. | S + Modal + be + V3 |
10. Perfect contionals or modals | |
She must have cleaned the house. (O evi temizlemiş olmalı.) |
The house must have been cleaned. (Ev temizlenmiş olmalı.) |
Active Voice (Etken fiil) :
Yüklemde belirtilen eylemi, öznenin kendisi yapıyorsa bu tür eylemlere “etken fiil” yani active voice, özneye de işi yapan kendisi olduğu için “gerçek özne” diyoruz.
The boy beat his little brother that misbehave. (Çocuk, yaramazlık yapan küçük kardeşini dövdü.) - Bu cümlede “dövmek” eylemi etken bir fiil cümlesidir; çünkü “dövme” işini doğrudan özne yani çocuğun kendisi gerçekleştirmektedir.
My father bought new furniture for our house. (Babam, evimize yeni mobilyalar almış.) - Cümlede yine satın almak eylemi yapan babanın kendisidir.
The clouds passed slowly over us. (Bulutlar, ağır ağır geçti üzerimizden.) - Bu cümlede geçme eylemini yapan bulutların kendisidir.
Our teacher used to read beautiful poems in the lesson. (Öğretmenimiz, derste güzel şiirler okurdu.) - Cümlede okuyan öğretmenin kendisi olduğu için etken yapılı bir cümledir.
She cleaned the house beautifully. (Evi güzelce temizledi.) - Temizleme eylemini yapan öznenin kendisidir.- evi temizleyen kim? “o”, geçek öznesi var, o halde etkendir.
The children were playing in the street. (Çocuklar sokakta oynuyordu.) - Bu cümlede oynayan kim çocuklar eylem eylemi yapan öznenin kendisinden etkilendiği için etkendir.
Passive Voice (Edilgen Fiil):
Edilgen eylemin yüklem olduğu cümlelerde özne, yüklemde bildirilen işi yapmaz; başkasının yaptığı işten etkilenir. Edilgen eylem, “-n” ve “-l” ekiyle türetilir ve cümleye “başkası tarafından yapılma” anlamı katar. Edilgen eylemin yüklem olduğu cümlede özne “sözde özne” olarak adlandırılır. Eylemi yapanın, yani öznenin bilinmediği veya önemli olmadığı durumlarda passive voice kullanılır.
Olumlu Cümle Yapısı: Özne + to be + fiilin 3. hali
Olumsuz Cümle Yapısı: Özne + to be + not + fiilin 3. hali
Soru Cümle Yapısı: To be + özne + fiilin 3.hali
Örnek Cümleler:
The younger brother was beaten for misbehaving. (Küçük kardeş, yaramazlık yaptığı için dövüldü.)
Bu cümlede yükleme “Dövülen kim?” sorusunu sorarsak öznenin “küçük kardeş” olduğunu görürüz. Ancak “-I” ekini alan “dövüldü” eylemi, özne tarafından değil, başkası tarafından yapılmıştır. Yani burada özne, işi yapan öğe değil; başkasının yaptığı işten etkilenen öğe durumundadır. Dolayısıyla burada gerçek özne değil, “sözde özne” vardır.
A new president has been elected for our class. (Sınıfımıza yeni bir başkan seçildi.) - Cümlemizde özne yeni bir başkandır seçilme eylemini gerçekleştiren öznenin kendisi değildir.
New computers have been bought in our school. (Okulumuza yeni bilgisayarlar alınmış.) - Bu cümlede de bilgisayarı alan kişiler yani eylemi yapanlar bilinmiyor.
The streets were cleaned well before the festive holiday. (Bayram tatili öncesi caddeler güzelce temizlendi.) - Temizle eylemi gerçekleştiren yine bilinmiyor..Özne yapılacak eylemden etkileniyor.
New parks will be built in our town. (Kasabamıza yeni parklar yapılacak.) - Eylemi yapacak olan yine bilinmiyor özne yapılacak eylemden etkileniyor.
The student who ranked first in the exam was awarded. (Sınavda birinci olan öğrenci ödüllendirildi.) - Bu cümlede ödülü veren bilinmiyor.
We were told that we should not leave before finishing the exam. (Sınavı bitirmeden çıkmamamız gerektiği söylendi.) - Söyleyenin kim olduğu bilinmiyor.
The works of this author are read a lot because their language is simple. (Bu yazarımızın yapıtları dili yalın olduğu için çok okunur.) - Özne işi yapmıyor yapılan işten etkileniyor.
Streets and streets were decorated with flags. (Cadde ve sokaklar bayraklarla süslendi.)
Arda was expelled from the match. (Arda maçtan atıldı).
Not: Edilgen çatılı cümlelerde işi yapan, cümle içinde geçse bile eylem yine “edilgen”dir.
The criminal was caught by the police in Adana. (Suçlu, polis tarafından Adana'da yakalandı.)
Bu cümlede, “yakalanma” işinin “polis tarafından” yapıldığı görülüyor. Ancak yükleme sorulan “Yakalanan kim?” sorusuyla,”suçlu” sözcüğünün özne olduğunu görürüz. Dolayısıyla “yakalandı” eylemi, “-n” ekini alıp “başkası tarafından yapılma” anlamı taşıdığı için edilgen bir eylemdir.